"ეს არჩევნები კი არა, ომი იქნება!"

"რეზონანსი" - "მთელი კვირა"

31 მარტი, 2008

ვახტანგ ძაბირაძე: "ხელისუფლება მზად არის, ისროლოს"

"როცა ოპოზიციას სტრატეგია არ აქვს, ხელისუფლებას არჩევნების გაყალბების გაცილებით დიდი საშუალება ეძლევა. ასე მგონია, ესენი მართლა არჩევნებში მიდიან. მე კი ვფიქრობ, რომ არჩევნები კი არა, ომია.
არ ვამბობ იმას, რომ, თუ ოპოზიცია გაერთიანდება, არჩევნები სამართლიანად ჩატარდება. თუ ოპოზიცია ვერ წარმოაჩენს, რომ არჩევნები გაყალბდა, ეს ყველამ უნდა გაიგოს. საპრეზიდენტო არჩევნებში ეს ძალიან ნათლად ჩანდა. ახლა ისინი ამას ვერ შეძლებენ.
დასავლეთმა დემოკრატიის მშენებლობაში სისხლი ჩააქცია და თავს ნუ მოვიტყუებთ, რომ ქართველები ყველაზე მაგრები ვართ. თუ შევძლებთ, მივაღწევთ დემოკრატიას, თუ არა _ დავრჩებით დიქტატურაში", - "მთელ კვირას" ექსპერტი ვახტანგ ძაბირაძე ესაუბრება.

- საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, სულ ცოტა ხანში, ოპოზიცია შეეცადა საზოგადოება დაერწმუნებინა, რომ არის ამ ქვეყანაში სამართლიანობის აღდგენის უფრო გამართლებული გზა, ვიდრე რევოლუცია: მან ასეთ გზად საპარლამენტო არჩევნები დაასახელა. თქვენი აზრით, თუკი ოპოზიცია ხელისუფლებას წაუყენებდა ერთადერთ - ხმების გადათვლის მოთხოვნას და ეს მოთხოვნა კატეგორიული იქნებოდა, ქვეყანაში დესტაბილიზაციის საფრთხე შეიქმნებოდა?
- ხელისუფლებამ იცოდა, რაც გააკეთა და ხმების გადათვლის მოთხოვნას ის არც ერთ შემთხვევაში არ შეასრულებდა. ხელისუფლებას არჩევანი გაკეთებული აქვს: ის მზად არის, იომოს - არა არჩევნებით, არამედ თავისი გადაწყვეტილებით.
- ძალადობით?
- ის მზად არის, ისროლოს.
- ე.ი., თქვენი აზრით, რევოლუცია გარდაუვალი იყო.
- დიახ. სახელმწიფოებრივი ინტერესები ხელისუფლებისთვის ანტურაჟია. ცნობილი "მხილებები", ფილმები და ა.შ. ერთ კონტექსტში განიხილება: ხელისუფლება იძულებული გახდა, გადატრიალება ჩაეხშო!...
8 ნოემბერს საქართველოში არეულობა არც ხელისუფლებას აწყობდა, არც რუსეთს და არც - დასავლეთს. თუ ოპოზიცია შექმნილ სიტუაციას კიდევ უფრო გაამწვავებდა, სამ ძალას უნდა დაპირისპირებოდა. ამიტომ ჩავთვალე, რომ ოპოზიცია სწორად მოიქცა, როდესაც იანვრის არჩევნების შემდეგ რადიკალური ნაბიჯები არ გადადგა. როდესაც მან საპარლამენტო არჩევნებზე დაიწყო საუბარი, მივიჩნიე, რომ ეს გადაწყვეტილება ერთიანი სტრატეგიის ნაწილი იყო. მიმაჩნია, რომ ეს სწორი სტრატეგიაა. თუმცა, უკვე ეჭვი შემაქვს, აქვს თუ არა ეს გათვლილი ოპოზიციას; არის თუ არა ეს მისი სტრატეგია.
- გააანალიზეთ 5 იანვრის შემდგომი პერიოდი: როგორ მიდის ოპოზიცია საპარლამენტო არჩევნებამდე? როგორ იყენებს იგი ხელისუფლების დემოკრატიული გზით შეცვლის "სხვა შანსს" - როგორც თავად უწოდა?
- ოპოზიცია ერთიანი უნდა დარჩენილიყო. ქვეყნის პრობლემა რა არის - ის, თუ რომელი პოლიტიკური ორიენტაციის ძალა მოვა ხელისუფლებაში? დღეს სრულიად სხვა პრობლემა დგას: მივდივართ დიქტატურისკენ თუ იწყება დემოკრატია? თუ ქვეყანაში სამართალი არ არის, რა მნიშვნელობა აქვს, მემარჯვენე იქნებით თუ მემარცხენე?! ამბობენ, - სხვადასხვა პოლიტიკური ორიენტაციის ვართო. ამ ლოგიკით, საქართველოში პოლიტიკური სივრცე ყოფილა. მე კი მიმაჩნია, რომ ამ ქვეყანაში პოლიტიკური სივრცე არ არის.
- თქვენ მიგაჩნიათ, რომ ამ ეტაპზე სხვადასხვა იდეოლოგიის მქონე პოლიტიკური პარტიები ერთმანეთს აღარ უნდა ემიჯნებოდნენ, მაგრამ, მაგალითად, რესპუბლიკელები ღიად ამბობენ, რომ თავიანთი სახე უნდა შეინარჩუნონ და მომავალ საპარლამენტო არჩევნებში თავიანთი იდეოლოგიით უნდა წარსდგნენ. ეს რას ნიშნავს? ისინი რეალობის შეგრძნებას კარგავენ?
- საკუთარი სახის შენარჩუნება ხერხდება ყველგან, სადაც შენი პოზიცია ცხადი იქნება. მართალია, ამისთვის საჭიროა ბრძოლა, მაგრამ ეს შესაძლებელია. რესპუბლიკელები ამბობენ, რომ ისინი თავიანთი იდეოლოგიით მოდიან, მაგრამ სად მოდიან? პოლიტიკური სივრცე არ არსებობს! ხელისუფლებაზე სხვადასხვა ფლანგიდან შეტევას აპირებენ. ეს საქართველოში ვერასდროს ხერხდება. ამას ოცწლიანი გამოცდილება უჩვენებს. ყოველთვის სხვადასხვა ფრონტიდან უტევდნენ და ყოველთვის პირწმინდად მარცხდებოდნენ.
- ამბობენ, რომ ახლა საქართველო სხვა ეტაპზე იმყოფება. იქნებ, მართლაც ასეა?
- მაშინ საზოგადოებას უთხრან, ეს ეტაპი ათი წლის წინანდელი ეტაპისგან რით განსხვავდება! მე ამ განსხვავებას ვერ ვხედავ. საზოგადოებაც არ შეცვლილა.
- პოლიტიკური კულტურის დონე რომ მნიშვნელოვნად ამაღლდა, ამ მოსაზრებასაც არ ეთანხმებით?
- არგუმენტებს ვერ ვისმენ. პოლიტიკური კულტურის დონის ამაღლებაზე რა მიანიშნებს? ის, რომ ირაკლი ოქრუაშვილი გახდა პარტიის ლიდერი?
7 ნოემბერი რომ არ გაგრძელდა და 1991 წელი რომ არ მივიღეთ, ამას მხოლოდ ორი მიზეზი აქვს: ის, რომ ამ სივრცეში, რუსეთის გარდა, დასავლეთიც არის; და მეორე: გვარდია არ იყო რკონში გასული. სულ ეს არის და აქ პოლიტიკურ კულტურასთან კავშირზე საუბარი უსაფუძვლოა. სანამ ნოემბრის აქციები დაიწყებოდა, არასამთავრობო ორგანიზაციათა კოალიცია გაერთიანებულ ოპოზიციას შეხვდა. მე ერთ-ერთი არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენელი ვიყავი. მაშინ საჯაროდ ვთქვი: 2 ნოემბერს აქცია რომ დაიწყება, 2 ნოემბერსვე, უკიდურეს შემთხვევაში, 3-ში, 4-ში, აუცილებლად უნდა დაამთავროთ - იმიტომ, რომ პროვოკაცია იქნება-მეთქი. ეს განცხადება იმიტომ კი არ გავაკეთე, რომ 7 ნოემბერი ვიწინასწარმეტყველე, არამედ იმიტომ რომ, მასის განწყობა არის ძალიან რადიკალური. 1991 წელს ასეთი განწყობა არ ყოფილა - მიუხედავად იმისა, რომ იქ ვიღაცებს ხელში თოფი ეჭირათ. ნოემბერში კი დიდი აგრესია იყო.
- ნოემბერში ოპოზიციამ შეძლო, პროცესები დესტაბილიზაციამდე არ მისულიყო. მაგრამ შემდეგ?
- შემოდგომის საპროტესტო აქციების დროს პრესაში გამოვაქვეყნე წერილი - "ფიქრის დრო". დავწერე იმიტომ, რომ ბ-ნმა გოგა ხაინდრავამ თქვა, - ახლა ფიქრის დრო არ გვაქვს, წავედითო! სულ ასე ვართ, ოცი წელია. ოპოზიციურმა პარტიებმა ჯერ მიიღეს გადაწყვეტილება, რომ ხელისუფლებას რადიკალურად არ დაპირისპირებოდნენ და გამოაცხადეს, - არჩევნებისთვის უნდა მოვემზადოთო. როგორც აღვნიშნე, თითქოს ჩანდა, რომ მათი სტრატეგია გაერთიანება იყო, მაგრამ შემდეგ ყველაფერი აირია. კოორდინაციას ამ ქვეყანაში არასდროს უმუშავია. პოლიტიკური კულტურა ასე არ ამაღლებულა!
- არც პოლიტიკურ სპექტრში?
- არც - პოლიტიკურ სპექტრში! თუ ამაღლდა, თქვან, რომ ათი წლის წინ სხვანაირად ფიქრობდნენ და მოქმედებდნენ, ახლა კი - განსხვავებულად.
- ოპოზიციას სულ უფრო დაჟინებით უწევს იმის მტკიცება, რომ ოპოზიციური ერთობა ისევ არსებობს. თქვენი დაკვირვებით, არსებობდა თუ არა ოპოზიციური ერთობა საპრეზიდენტო არჩევნებამდე?
- ეს ერთობა 8 ნოემბრის შემდეგ ჩანდა. საპრეზიდენტო არჩევნებზე ოპოზიციის ერთიანობა ადვილი იყო. მაშინ გაერთიანებულ ოპოზიციას ხელს არ უშლიდა ნათელაშვილის კანდიდატურა; არც - პატარკაციშვილის. საპარლამენტო არჩევნებში კი თითოეულ ხმას აქვს მნიშვნელობა. გაერთიანებული ოპოზიცია იტყვის უარს, რომ, ვთქვათ, რესპუბლიკელებს ხმები წაართვას?
- ისევე, როგორც რესპუბლიკელები ვერ იტყვიან ამაზე უარს.
- ცხადია - ისევე, როგორც რესპუბლიკელები; როგორც ლეიბორისტები. არჩევნებზე გამოჩნდება, ხელისუფლებისთვის როგორი მექანიზმის ამუშავება იქნება ხელსაყრელი, მაგრამ მაგალითისთვის ასეთი სქემა განვიხილოთ: სამოცი პარტიიდან ოცდაათი რომ დარჩეს, 2-2%-ს ყველა პარტიას ჩაუწერენ. ხმების 60% კი გადაუნაწილებელი დარჩება. ხომ არის დასაშვები, რომ დარჩენილ 40%-ში 20% ხელისუფლებამ აიღოს? 3-4 პარტიას კი 5% ერგება...
- პარლამენტში "ნაციონალური მოძრაობის" საკონსტიტუციო უმრავლესობით მოსვლის შესაძლებლობას ხედავთ?
- ხელისუფლებას მანიპულირების ძალიან დიდი გამოცდილება აქვს. 75 მაჟორიტართან დაკავშირებით მიღებული გადაწყვეტილებით გაყალბების დანაწილება მოხდა. თანაც, 50%-იანი ბარიერი აღარ არსებობს. სულ რაღაც ერთი ხმით მეტი სჭირდება გამარჯვებისთვის. "ნაციონალური მოძრაობა" არჩევნებს მოიგებს დასაშვები გაყალბების საფუძველზე. სწორედ აქ არის მნიშვნელოვანი, იქნება თუ არა ოპოზიცია პრინციპული და არ მიიღებს ხელისუფლების შემოთავაზებას, პროპორციულ სიებში გამარჯვების სანაცვლოდ ოპოზიციის სხვა მაჟორიტარ კანდიდატებთან დაკავშირებით გაჩუმდეს.
- თქვენი აზრით, რომელი პოლიტიკური ძალა წავა ამაზე?
- საქართველოში 3500 საარჩევნო უბანია. დაახლოებით 500 უბანზე ასე მოიქცევა ყველა პარტია. არ მეგულება საქართველოში არც ერთი პარტია, რომელსაც 3500 ძალიან ერთგული წევრი ჰყავს. საარჩევნო კომისიებში იქნება შემთხვევით დანიშნული ხალხი; ნაცნობობით მოსული; იქნება მოსყიდვები და ა.შ. თუკი ოპოზიციას ერთი კანდიდატი ეყოლებოდა, საუბნო კომისიაში ოპოზიციის ხუთივე წევრი თუ არა, ერთი მაინც ხომ იქნება წესიერი, რომ ხმები დაიცვას, ამბავი მაინც გამოიტანოს! ან კიდევ, პარტიის 150-კაციან სიაში ამომრჩევლისთვის ყველა ნაცნობი სახე იქნება? ან რა გარანტიაა, რომ, ვთქვათ, 30 კანდიდატის შემდეგ ვიღაც ისეთი იყოს ჩაწერილი, ვინც შეიძლება თავად პარტიისთვის არის მიუღებელი, მაგრამ ამის შესახებ ჯერ პარტიაშიც არაფერი იციან?
ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომ გაყალბება შეიძლება მოხდეს, მაგრამ იგი ისეთი თვალშისაცემი არ იქნება, როგორც საპრეზიდენტო არჩევნების დროს იყო.
- ხომ არ ფიქრობთ, რომ ოპოზიციამ საკონსტიტუციო ცვლილების განხილვისას ბოიკოტის გამოცხადებით ამ ცვლილების უკვე არსებული სახით მიღებას შეუწყო ხელი?
- არ აქვს მნიშვნელობა, ამ შემთხვევაში გამოაცხადებდა თუ არა ოპოზიცია ბოიკოტს. ხელისუფლებამ იცის, რა უნდა და მექანიზმებიც მის ხელშია.
- მაშინ გამოდის, რომ ოპოზიციის პოლიტიკური ბრძოლის ყველა მეთოდი მარცხით დამთავრდება - თუკი ის, საერთოდ, იბრძვის პოლიტიკური მეთოდებით.
- საქართველოში პოლიტიკური ბრძოლის გზა, დიდი ხანია, მარცხით დასრულდა.
- მაშინ, რა გზა რჩება ოპოზიციას: საერთო-სახალხო აჯანყება, რაზეც უკვე სულ უფრო ხშირად და ღიად საუბრობენ?
- თუ ეს ამ არჩევნების შემდეგ არ მოხდება, აუცილებლად მოხდება მოგვიანებით. ან დიქტატურამდე მივალთ, ან იქნება აჯანყება. ეს ხელისუფლება, შევარდნაძის ხელისუფლებისგან განსხვავებით, კვალს ტოვებს. 40 მილიონი, რომელიც ლომაიას განათლების სამინისტროში აღმოჩნდა, ქაღალდზეა დაფიქსირებული და ამას ვერაფრით დამალავ. აი, ამიტომ ვერ დათმობენ ხელისუფლებას. შესაძლოა, ხელისუფლებას მართლაც ძალიან შესტკიოდა გული, ბიჭები რომ შიმშილობდნენ, მაგრამ მათ მოთხოვნებს თუ დააკმაყოფილებდა, ამით საკუთარ განაჩენს მოაწერდა ხელს.
- ხომ არ ფიქრობთ, რომ შიმშილობა სასოწარკვეთილი პოლიტიკოსების მიერ გადადგმული ნაბიჯი იყო?
- მე სტრატეგიის არსებობაში შემეპარა ეჭვი. თუ სტრატეგია არსებობს, მაშინ შიმშილობა შეიძლება ტაქტიკური სვლაც იყოს. მაგრამ ჩვენ რომ ხელისუფლების მიმართ პროტესტით აღსავსე ვართ, ეს ხომ სტრატეგია არ არის! ხელისუფლებაში მოსვლაც ხომ მიზანია და არა სტრატეგია! როცა ოპოზიციას სტრატეგია არ აქვს, ხელისუფლებას არჩევნების გაყალბების გაცილებით დიდი საშუალება ეძლევა. შიმშილობა კი, როგორც პროტესტის ფორმა, ჩემთვის ზნეობრივი აქტია. თუ საზოგადოება არსებობს, მან ამას მხარი უნდა დაუჭიროს - იმიტომ, რომ ეს არის ზნეობრივი აქტი რაღაცის მიმართ და არა - პოლიტიკური პროტესტის ფორმა.
- ამ შემთხვევაში, ეს ზნეობრივი აქტი იყო თუ პოლიტიკური პროტესტის ფორმა?
- ამ შემთხვევაში ხელისუფლება ცდილობდა, შიმშილობისთვის პოლიტიკური პროტესტის სახე მიეცა და არა - ზნეობრივის. მე კი ვფიქრობ, რომ ეს უფრო ზნეობრივი აქტი იყო: იმის ჩვენება, რომ ღირს დემოკრატიული იდეალებისთვის თავის გაწირვა. მაგრამ, როდესაც ზნეობრივი პროტესტის ფორმას პოლიტიკური პროტესტის საფარში ახვევ...
- რას გულისხმობთ?
- შიმშილობა დაიწყეს, რათა საზოგადოებისთვის ეჩვენებინათ: მზად ვართ, ამ ქვეყნისთვის, დემოკრატიული იდეალებისთვის თავი გავწიროთო, მაგრამ პოლიტიკური მოთხოვნები წამოაყენეს. ერთზე მეორე "დაამყნეს". ამიტომ იყო, ერთნი ბურჯანაძის გადადგომას ითხოვდნენ, მეორენი - სხვას.
რისთვის შიმშილობდა ეს ხალხი: იმისთვის, რომ სააკაშვილს ან ბურჯანაძეს გული აუჩუყდებოდა? შიმშილობას საზოგადოება უნდა გამოეფხიზლებინა, რომ ამ ქვეყანაში კარგი არაფერი ხდება!
- შეგიძლიათ დაასახელოთ ცალკეული პოლიტიკური ფიგურების, პოლიტიკური პარტიების მიერ გადადგმული ნაბიჯები, რომლებიც ქვეყანაში შექმნილი პოლიტიკური კრიზისის დაძლევის მცდელობაზე მიუთითებს?
- ვფიქრობ, რომ ოპოზიციის თხუმეტპუნქტიანი მემორანდუმი ამის მცდელობა იყო. თუმცა: მემორანდუმი უნდა დაწერილიყო, მემორანდუმი უნდა გაგზავნილიყო, მაგრამ მათ უნდა სცოდნოდათ, რომ იქიდან არაფერი შესრულდებოდა. როგორც ჩანს, ეს არ იცოდნენ. თუ ეს გაცნობიერებული ექნებოდათ, მაშინ არ დაიშლებოდნენ.
- თქვენ ამბობთ, რომ ხელისუფლება ყველაფერზე წამსვლელია და სხვადასხვა საშუალებით მანიპულირებაც შეუძლია. თუ მართლა არაფერი გამოვა, მაშინ რატომ ვართ ასეთი მომთხოვნები ოპოზიციის მიმართ?
- მომთხოვნები ჩვენ ვართ?! ჩვენ არ გვინდა ეს ხელისუფლება. და არის ოპოზიცია, რომელიც ამბობს: რადგან თქვენ არ გინდათ, მოდით, ერთად შევცვალოთ. რადგან ის ამბობს, - ამას გავაკეთებო, ჩვენ ვეუბნებით: რატომ არ აკეთებ? აი, ასეთია მასის მიმართ ოპოზიციის დამოკიდებულება.
- როგორ ფიქრობთ, ახლა ოპოზიცია საპარლამენტო არჩევნებისთვის უფრო ემზადება თუ საერთო-სახალხო აჯანყებისთვის?
- ... დღეს, უბრალოდ, განცხადებებს აკეთებენ. მათ საქმეებში ჩახედული არ ვარ, მაგრამ საპრეზიდენტო არჩევნებზე ნანახიდან გამომდინარე, არ მგონია, განსხვავება დიდი იყოს. ახლა, ალბათ, დაიწყება სირბილი კომისიებში წევრებისთვის და ა.შ. ასე მგონია, ესენი მართლა არჩევნებში მიდიან. მე კი ვფიქრობ, რომ არჩევნები კი არა, ომია.
- კობა დავითაშვილი დარწმუნებულია, რომ ოპოზიცია ბეჭებზე დასცემს "ნაცმოძრაობას". ე.ი., მისი აზრით, ომში მიდის.
- შესაძლოა, ფიქრობს, რომ არჩევნებში მოიგებს?
მიმდინარე პოლიტიკური პროცესები, საპარლამენტო არჩევნებთან დაკავშირებული საკითხები მაინც ბუქარესტის სამიტს უკავშირდება.
- თუ MAP-ს მივიღებთ, მაშინ რა მოხდება?
- თუ MAP-ს მივიღებთ, მაშინ სიტუაცია გართულდება. დასავლეთს, რა თქმა უნდა, სურს, რომ აქ დემოკრატია იყოს. მაგრამ შეუძლია, ამისთვის ვიღაცას დაუპირისპირდეს? თუ MAP-ს მივიღებთ, საქართველოში დაიწყება დაპირისპირება ხელისუფლებაში არსებულ დასავლურ და რუსულ ძალებს შორის. არ ვიცი, რა ფორმით იქნება ეს გამოხატული, მაგრამ იქნება პროვოკაციების ძალიან მაღალი ალბათობა.
- ეს დესტაბილიზაციას გამოიწვევს?
- დიახ, და ესეც გასათვლელია. ძალიან მნიშვნელოვანია, ხელისუფლებაში მყოფმა პრორუსულმა ძალებმა დესტაბილიზაციის შესაქმნელად ოპოზიცია არ გამოიყენონ.
- პრორუსულ და დასავლურ ძალებად ვის დაასახელებთ?
- პერსონალურად ამის თქმა ძნელია.
- მაგრამ ჯგუფები პერსონებისგან შედგება.
- ვამბობ იმას, რაც პოლიტიკიდან ჩანს. მაგალითად, 7 ნოემბერი პრორუსული ძალების გამარჯვება იყო, 8 ნოემბერს კი დასავლურმა ძალებმა გაიმარჯვეს.
- გამოდის, რომ ამ ქვეყანაში ხელისუფლებასა და ოპოზიციას არანაირი ფუნქცია არ აქვთ? ოპოზიცია კი ამბობს, - საქართველოში ყველაფერს ამ ქვეყნის მოქალაქეები წყვეტენო.
- ასე ამბობენ... გაკეთებული ანალიზის მიმართ ინტერესი არის, მაგრამ ის მათთვის "მაგარი" მაშინ არის, თუ აწყობთ. სამოქალაქო საზოგადოება არ არსებობს.
- სამოქალაქო საზოგადოების ნიშნებსაც ვერ ხედავთ?
- ახლა იწყება შენებაო, - თქვეს. ოცი წელია, ეს მესმის.
- თქვენ ამბობთ, რომ საპარლამენტო ოპოზიცია არჩევნების წინ აუცილებლად უნდა გაერთიანდეს. მაგრამ ეს ალბათ უკვე შეუძლებელია. თუმცა, ფიქრობენ ბლოკებად გაერთიანებაზეც.
- რესპუბლიკელები უნდა დაბრუნდნენ გაერთიანებაში.
- თქვენ გგონიათ, რომ დაბრუნდებიან?
- მე იმას ვამბობ, თუ როგორ შეიძლება ამ ხელისუფლების ჩანაცვლებას მივაღწიოთ. მათ უნდა დაემატონ "ახალი მემარჯვენეები", შესაძლოა, ლეიბორისტებიც. ასეთ გაერთიანებას (თუ ის სწორად დაგეგმავს საარჩევნო სტრატეგიას მაინც) დიდი შანსი აქვს, რომ ძალიან რელიეფურად წარმოაჩინოს, რა მოხდება არჩევნებზე.
მე იმას კი არ ვამბობ, რომ, თუ ოპოზიცია გაერთიანდება, არჩევნები სამართლიანად ჩატარდება. თუ ოპოზიცია ვერ წარმოაჩენს, რომ არჩევნები გაყალბდა, ეს ყველამ უნდა გაიგოს. საპრეზიდენტო არჩევნებში ეს ძალიან ნათლად ჩანდა. ახლა ისინი ამას ვერ შეძლებენ.
- საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ პროტესტი გამოხატეს, მაგრამ რა შედეგი მიიღეს?
- თუ ისევ იქნება პროტესტი, მაშინ იგი აჯანყებაში უნდა გადაიზარდოს.
- თქვენ ადამიანებს დესტრუქციისკენ მოუწოდებთ?
- სულაც არა. ეს სრულიად ლოგიკური გაგრძელება იქნება. თუ ეს 21-ში არ მოხდება, აუცილებლად იქნება მოგვიანებით. სხვა შემთხვევაში - იქნება დიქტატურა.
დასავლეთმა დემოკრატიის მშენებლობაში სისხლი ჩააქცია და თავს ნუ მოვიტყუებთ, რომ ქართველები ყველაზე მაგრები ვართ. თუ შევძლებთ, მივაღწევთ დემოკრატიას, თუ არა - დავრჩებით დიქტატურაში.
- ბერეზოვსკის გამოჩენა, თქვენი აზრით, რას შეიძლება ნიშნავდეს?
- ბერეზოვსკი ხელისუფლებას სჭირდება.
- თუ ასეა, ამას გოგა ხაინდრავა ვერ ხვდება?
- ჩვენთან ბევრი რამ აღრეულია: პატარკაციშვილი ხელისუფლებას რომ სჭირდებოდა, ხვდებოდნენ? აჟიოტაჟი იყო, - პატარკაციშვილი ოპოზიციას აფინანსებსო. დააფინანსა? ის, რაც პატარკაციშვილმა არ გააკეთა, ახლა ბერეზოსკი გააკეთებს? იარაღს გამოაგზავნის და ოპოზიციას შეაიარაღებს?
დიახ, გარედან გვმართავენ! მთელ ერს არასრულფასოვნების კომპლექსი აქვს. ჩვენი თავის არ გვჯერა და სულ ვიღაცასთან გავრბივართ. ხალხს სადაც დაუძახებენ, იქით მიდის.
- სოციოლოგიურმა გამოკითხვამ უჩვენა, რომ ადამიანებმა ნოემბერში პროტესტი სოციალური მდგომარეობის გამო გამოხატეს.
- თუ ასეა, მოითხოვე ის, რაც არ გაქვს! ვთქვათ, არ გაქვს დაზღვევა. გამოდი და დაზღვევა მოითხოვე! რატომ ითხოვ მიშას გადადგომას? საზოგადოება პოლიტიკოსებზე მაღლა უნდა იდგეს. ხომ სურს ხალხს, რომ ოპოზიცია საპარლამენტო არჩევნებში ერთიანი იყოს. მაშინ, მოითხოვონ!
- და ოპოზიცია ამ მოთხოვნას შეასრულებს?
- შეიძლება არ შეასრულოს, მაგრამ ხალხი დაფიქსირდება, როგორც მისი ალტერნატივა; როგორც პოლიტიკაზე მაღლა მდგომი.
რაღაც უნდა გამოკრისტალდეს, რაზეც ქვეყნის დაფუძნება დაიწყება. საზოგადოება იქ არსებობს, სადაც ღირებულებებს ყველანი ერთად (და არა მხოლოდ ცალ-ცალკე) ვეფუძნებით.