ფიქრია ჩიხრაძე: "ჯერჯერობით, ჩვენ 9 აპრილის მძევლები ვართ"

"რეზონანსი"

4 აპრილი, 2009

"ერთი მხრივ, არსებობენ ხელისუფლების მხარდამჭერები, მეორე მხრივ კი, არსებობს გამოკვეთილად ოპოზიციურად განწყობილი საზოგადოება. მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ ორი აზრი არსებობს ამ ქვეყანაში და სხვა აზრს არსებობის უფლება არ აქვს.
ჩვენი ალიანსი მიიჩნევს, რომ არ იყო სწორი 9 აპრილისთვის აპოკალიპსური დატვირთვის მიცემა. მას ისედაც მძიმე მისტიკური დატვირთვა აქვს საქართველოს ისტორიაში. თუმცა, რა თქმა უნდა, 9 აპრილი შეიძლებოდა ყოფილიყო ძალიან დიდი მნიშვნელობის მქონე პროტესტის ნაწილი ამ ბრძოლაში, მაგრამ არა ისე, რომ აი, 9-ში ვიკრიბებით და მერე აღარსად მივდივართ - არც ფიზიკური და არც მსოფლმხედველობრივი გაგებით! ეს, ალბათ, იყო შეცდომა. და კიდევ ის, რომ ნინო ბურჯანაძე არ უნდა ყოფილიყო წინა პლანის ფიგურა 9 აპრილის კონტექსტში.
...ჩვენ ვიყავით უპარტიო სტუდენტები. ჩვენ ვიყავით თვითმყოფადი ძალა და შეგვეძლო სერიოზული პროცესების წამოწყებაც და მართვაც. ჩვენ არავინ გვმართავდა. ახლა კი სტუდენტობა აღარ არის თვითმყოფადი ძალა. თუ ამ ასაკს ინდიფერენტული განწყობით გაივლი, მერე, პრაგმატიზმის ასაკში, როგორც მოქალაქე, იქნები სრულიად ინდიფერენტული შენს ქვეყანაში არსებული ყველა პრობლემის მიმართ," - "რეზონანსს" "ახალი მემარჯვენეების" ერთ-ერთი ლიდერი, ფიქრია ჩიხრაძე ესაუბრება.

- თქვენ ძალიან კარგად გახსოვთ ოცი წლის წინანდელი 9 აპრილი. ახლა, როცა ოპოზიციის წარმომადგენლები სააკაშვილის რეჟიმის წინააღმდეგ გადამწყვეტი ბრძოლის თარიღად აცხადებთ 9 აპრილს, არ ფიქრობთ, რომ გარკვეული საფრთხის წინაშე დგახართ და ეს შეიძლება ძალიან მძიმე ტვირთი აღმოჩნდეს თქვენთვის?
- ...ჩვენ რაღაც მოჯადოებულ წრეზე ვიმყოფებით და ეს წრე საქართველოში ვერც ერთხელ ვეღარ გაირღვა. მახინჯი ტრადიცია ჩამოყალიბდა: მმართველი პარტიები სახელმწიფოსთან შერწყმული პოლიტიკური ძალები არიან. მათი მონსტრებად გადაქცევა კი განაპირობებს იმას, რომ საქართველოში ნორმალური პოლიტიკური ცხოვრებისთვის სივრცე აღარ რჩება. ამის მიზეზი თავად პოლიტიკურ სპექტრში უნდა ვეძებოთ. ამის მიზეზია, ასევე, საზოგადოების სულ უფრო ნაკლები აქტიურობა. და კიდევ: რაღაც კლიშეები ჩამოყალიბდა ჩვენს ცნობიერებაში, რომელიც კონკრეტულ კრიტიკულ სიტუაციაში მასზე გადაბიჯების შესაძლებლობას აღარავის აძლევს.
- კონკრეტულად რას გულისმობთ?
- 2003 წლის ე.წ. "ვარდების რევოლუციას" "მემარჯვენეები" ვეწინააღმდეგებოდით და დიდი რისხვაც დავიმსახურეთ საზოგადოებისაგან. ჩვენი საზოგადოება, როდესაც რაღაც აზრი ხდება დომინანტური, აბსოლუტურად შეუვალი ხდება განსხვავებული აზრის მიმართ. მე ეს ძალიან მაშფოთებს. საერთოდ, არ მიმაჩნია, რომ ეს იყო სახელწოდების შესაბამისი სულისკვეთების რევოლუცია, მით უფრო ახლა, როცა ბადრი ბიწაძის სკანდალური განცხადება მოვისმინეთ, რომ თურმე იმ დღეებში პარლამენტის შენობა იარაღით იყო გაძეძგილი. არ ვფიქრობ, რომ ან ბიწაძეს, ან იმ რევოლუციის რომელიმე შემოქმედს პასუხისმგებლობა არ უნდა ეკისრებოდეს იმ ყველაფერზე, რაც მშვიდობიან რევოლუციად გასაღდა. სინამდვილეში, თურმე მის უკან იარაღის არსენალი იდგა - ყოველი შემთხვევისთვის! ახლაც, როდესაც საზოგადოება ეიფორიაში აღარ არის და აქ ოპოზიციური აზრის დომინანტი ჩნდება, არ მინდა, რომ დღევანდელ ოპოზიციას იგივე დაემართოს, რაც დაემართა 2003-ში. ძალიან შემაშფოთა რეაქციამ საზოგადოების წარმომადგენელთა ჯგუფის მიერ ზურაბ აბაშიძის ინიციატივით გაკეთებულ მიმართვაზე, რომელიც ცოტა ხნის წინ გამოქვეყნდა. მას თქვენი გაზეთის რედაქტორიც აწერდა ხელს. მას ერთი მხრივ, მაინცდამაინც არ მიექცა დიდი ყურადღება და, მეორე მხრივ, მე რამდენადაც ვიცი, ამით მთლად კმაყოფილი არ დარჩა პოლიტიკური სპექტრი. ეს ძალიან მაშფოთებს. ერთი მხრივ, არსებობენ ხელისუფლების მხარდამჭერები, მეორე მხრივ კი, არსებობს გამოკვეთილად ოპოზიციურად განწყობილი საზოგადოება. მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ ორი აზრი არსებობს ამ ქვეყანაში და სხვა აზრს არსებობის უფლება არ აქვს.
- ასეთ პირობებში, თქვენი აზრით, სისტემური ცვლილებები როგორ უნდა განხორციელდეს? მას ხომ თქვენ გვპირდებით - ოპოზიციური ძალები?
- ეს ძალიან დამაფიქრებელია. ჩვენი ალიანსი მიიჩნევს, რომ არ იყო სწორი 9 აპრილისთვის აპოკალიპსური დატვირთვის მიცემა. მას ისედაც მძიმე მისტიკური დატვირთვა აქვს საქართველოს ისტორიაში. თუმცა, რა თქმა უნდა, 9 აპრილი შეიძლებოდა ყოფილიყო ძალიან დიდი მნიშვნელობის მქონე პროტესტის ნაწილი ამ ბრძოლაში, მაგრამ არა ისე, რომ აი, 9-ში ვიკრიბებით და მერე აღარსად მივდივართ - არც ფიზიკური და არც მსოფლმხედველობრივი გაგებით! ჩვენ სხვანაირად წარმოგვედგინა, სხვანაირ გეგმებს ვთვაზობდით 9 აპრილის საორგანიზაციო ჯგუფს. დღემდე მიმდინარეობს ეს შეთავაზებები. ირაკლი ალასანია ყოველმხრივ ცდილობს, რომ პროცესი ცოტა უფრო მეტად გონივრული გავხადოთ და შესაბამისად - საზოგადოებისთვის შედეგიანი. ხელისუფლებამ პასუხი უნდა აგოს ყველაფრისთვის, მაგრამ ეს არ უნდა გახდეს რევანშიზმის წყარო. როგორმე უნდა მოვახერხოთ, რომ ჩვენს ქვეყანაში ხელისუფლების მშვიდობიანი, კონსტიტუციური გზით ცვლა მოხდეს. სწორედ ამ მიზანს ისახავდა ჩვენი ალიანსის მიერ გახმოვანებული რეფერენდუმის იდეა. შეიძლება, ეს ვიღაცისთვის გაუგებარი იდეა იყო (რადგანაც მისი განხორციელების რეალური პერსპექტივა არ არსებობდა), მაგრამ რეფერენდუმის იდეა ამ სიტუაციაში იყო ერთადერთი გამოსავალი - მშვიდობიანი, ყველანაირი ემოციური დატვირთვების გარეშე, თუკი ამისთვის პოლიტიკური ნება იარსებებდა. სამწუხაროდ, ეს შანსიც ხელიდან იქნა გაშვებული. ხელისუფლებამ ჩიხური სიტუაცია შექმნა.
- ბოლო დროს ოპოზიციის წარმომადგენლები გამუდმებით აცხადებენ, რომ სამოქმედო გეგმა მუშავდება და მას საზოგადოებას მალე წარუდგენენ. ცოტა ხნის წინ, ხალხმრავალ აქციებზე ზუსტად ასეთი შინაარსის განაცხადებები ისმოდა. ხომ შეიძლება გეგმა ვერ შეთანხმდეს? როგორ აპირებთ, მართოთ საპროტესტო ტალღა?
- ამიტომაც არ ვიჩემებთ, რომ ჩვენ ვართ ამ აქციის საორგანიზაციო ჯგუფში _ ვიდრე ჩვენთვისაც აბსოლუტურად ცხადი არ იქნება, რას ისახავს აქცია მიზნად.
- მაგრამ თქვენც ხომ იღებთ თქვენს წილ პასუხისმგებლობას? თუ გეგმა ვერ შეთანხმდება?
- რა თქმა უნდა, პასუხისმგებლობა ყველას გვეკისრება. როდესაც ჩვენ მათ ვეუბნებოდით, რომ არ გამოგვეცხადებინა აპოკალიფსური დატვირთვით 9 აპრილი, ვგულისხმობდით იმასაც, რომ გვინდა თუ არა, ყველანი ვხდებოდით ამ თარიღის მძევალი და გვინდოდა თუ არა, ჩვენი ყველა გეგმა, ყველა გადაწყვეტილება უნდა მიგვება 9 აპრილთან. პლებისციტს იურიდიული ძალა არ აქვს და შესაბამისად, ვერც ვერანაირ სამართლებრივ შედეგს ვერ მოიტანს, მაგრამ ის თავისთავად იყო ძალიან მნიშვნელოვანი აქტი პოლიტიკური და მორალური თვალსაზრისით. და პირველადმა შედეგებმაც შთამბეჭდავი სურათი აჩვენა: საქართველოს მოსახლეობა მოწადინებულია ცვლილებისთვის, მაგრამ მას უპირობოდ მშვიდობიანი ცვლილება უნდა. ხელისუფლებამ თუ ჩაიყენა თავი ისეთ მდგომარეობაში, რომ მისთვის არაფერი არის გასათვალისწინებელი, ბუნებრივია, იტყვის იმასაც, რომ პლებისციტსაც არანაირი სამართლებრივი დატვირთვა არ აქვს. მაგრამ დემოკრატიულ ქვეყნებში კრიზისი როცა იქმნება, სწორედ, ვადამდელი არჩევნები ინიშნება, და არ ეწყობა რევოლუციები. ხელისუფლებას ამის გაგონებაც არ უნდა. საქართველოში საპირისპიროს გვიმტკიცებს ის ხალხი, რომელსაც 2003 წელს ვეუბნებოდით, იქნებ, ბოლო 6 თვე დარჩეს შევარდნაძე და ვიფიქროთ ახალ ვადამდელ არჩევნებზეო. ბოლო ექვსი თვე აღარ უნდოდათ, რომ მოეთმინათ, და მოაწყვეს რევოლუცია, რომ ამ გზით მოსულიყვნენ ხელისუფლებაში; დღეს კი გვეუბნებიან, რომ თურმე ოთხი წელი უნდა მოვითმინოთ გაყალბებული არჩევნებით სააკაშვილის მიერ მიტაცებული ხელისუფლების არსებობა!
- მაინც რა იქნება, თქვენი აზრით, ბრძოლის გეგმის მთავარი კომპონენტი?
- ერთი რამ შემიძლია ვთქვა: ხელისუფლებამ იარაღის თემა შემოიტანა პოლიტიკაში და ის ოპოზიციას დაუკავშირა: თუ რამე მოხდება, პასუხისმგებლობას ოპოზიციას დააკისრებს. ეს ხელისუფლებას ვერც ერთ შემთხვევაში ვერ გაათავისუფლებს პასუხისმგებლობისაგან - იმიტომ, რომ არათუ იარაღის მოძრაობა, თქვენ რომ დღეს ჩვენთან ოფისში მოხვედით და მე რომ აქედან მონასტერში მივდივარ, ზეთის ცხებაზე, ესეც იციან. იარაღი კი ქვეყანაში მხოლოდ მათი ნებართვით შეიძლება მოძრაობდეს. მაგრამ რაკი ეს თემა შემოვიდა, ოპოზიციას მართებს გაათკეცებული პასუხისმგებლობა, გაათკეცებული სიფხიზლე. შეიძლება, ოპოზიციაში მოქმედების ცხადი გეგმა არ არსებობდეს, მაგრამ იმედი მაქვს, ყველას გამძაფრებული პასუხისმგებლობა აქვს, რომ იარაღზე ფიქრიც კი არავინ გაივლოს გულში. ძალიან ახალგაზრდა ვიყავი, როდესაც გამსახურდიას ოპოზიციაში ვიყავით მე და ჩემი მეგობრები. შემდეგ მოხდა შეიარაღებული გადატრიალება და იარაღის ძალით ხელისუფლების დამხობა. მიუხედავად იმისა, რომ მაშინ ერთ-ერთი შეურიგებელი ოპოზიციონერთაგანი ვიყავი, ჩემს ცხოვრებაში ეს იყო უმძიმესი პერიოდი, და, ვფიქრობ, ეს იყო უმძიმესი პერიოდი საქართველოს ისტორიაში. და მაინცდამაინც არ ვხედავ, რომ იმ გაკვეთილიდან გამოცდილება ჰქონდეთ გამოტანილი იმ ადამიანებს, რომლებიც მაშინ, ჩემსავით, იმ პროცესში მონაწილეობდნენ. შემაშფოთებელია, რომ ყოველ ახალ ჯერზე ადამიანები, რომლებიც რევოლუციის ავანგარდში არიან ხოლმე, საზოგადოებას რაღაცას კატეგორიულად უმტკიცებენ და განსხვავებული აზრის მოსმენა არ უნდათ. მერე ეს ადამიანები, ასევე კატეგორიულად, საკუთარი პოზიციის წინააღმდეგ იწყებენ გალაშქრებას და ასევე კატეგორიულები არიან ახალი პოზიციიდან.
2003 წელს, სამწუხაროდ, თითზე ჩამოსათვლელი იყვნენ ჩვენი თანამოაზრეები საზოგადოებაში. იყვნენ, თუმცა, რაღაც მოსაზრებების გამო, ამაზე ხმამაღლა არ ლაპარაკობდნენ. მე მინდა, რომ განსხვავებულ მოსაზრებებს ხმამაღლა ლაპარაკობდნენ ადამიანები. მინდა, რომ ამისთვის სივრცე არსებობდეს.
- თქვენ შევარდნაძის მმართველობის ბოლო პერიოდი გაიხსენეთ. ბევრს ახსოვს პარლამენტის სხდომა რევოლუციის მიჯნაზე, რომელზეც კვორუმი მცირე დაგვიანებით მისულმა "მემარჯვენეებმა" შეადგინეთ. რატომ გადადგით ასეთი ნაბიჯი მაშინ, როდესაც შევარდნაძის მმართველობის დასასრული კარზე იყო მომდგარი?
- ამის საფუძველი იყო სწორედ ის, რომ ჩვენ არ გვინდოდა, რევოლუციის გზით განვითარებულიყო პროცესი. ახლა კი ამბობენ, რომ ყველაფერი კონსტიტუციურ ჩარჩოებში ჯდებოდა, მაგრამ ამიხსნას ვინმემ, როგორ ჩაჯდა კონსტიტუციურ ჩარჩოებში ის, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე ნინო ბურჯანაძე აღარ იყო და მან, როგორც მეორე პირმა, შევარდნაძის გადადგომის შემდეგ ქვეყანაში ძალაუფლება აიღო! ამიხსნას ვინმემ, როგორ მოხდა, რომ 2003 წლის პარლამენტს 2004 წლამდე გაუგრძელდა უფლებამოსილება!
ჩვენ რევოლუციის წინააღმედგ გამოვდიოდით და ეს იცოდა ყველამ. შეიძლება ჩვენი ხმა რევოლუციურ ეიფორიაში ჩაკარგული იყო, მაგრამ ვისაც ახსოვს, პირდაპირ, ღიად ვამბობდით, რომ მოდიოდა ნეობოლშევიზმი და იგი როგორმე უნდა შეგვეჩერებინა. პარალელურად, მოლაპარაკებები გვქონდა რევოლუციის ლიდერებთან. მათ ვეუბნებოდით, რომ იმ პარლამენტში თავისუფლად შეიძლებოდა (გაყალბებების მიუხედავად, ეს მრავალპარტიული პარლამენტი იყო და მასში სჭარბობდა ოპოზიციური შემადგენელი), მიგვეღწია ვადამდელი საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნებისთვის. მაგრამ ამ შემთხვევაში ხომ ვიღაც გარანტირებულად გამარჯვებული ვერ იქნებოდა; ასეთ შემთხვევაში, გამარჯვება არჩევნებზე უნდა მოგეპოვებინა. რევოლუცია კი უმოკლესი გზა იყო გამარჯვებისთვის და ქვეყნის სათავეში მოსვლისთვის!
- როგორც ჩანს, მიმდინარე პროცესებში სტუდენტები ჩაერთვებიან. თქვენი სტუდენტობის პერიოდი პოლიტიკურ პროცესებთან მჭიდროდ იყო დაკავშირებული. იმ გამოცდილების გათვალისწინებით რისი თქმა შეგიძლიათ: უნდა იყვნენ თუ არა ახლა ჩართული ახალგაზრდები მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებში?
- ჩვენი თაობის სტუდენტობა ბევრად უფრო აქტიური იყო და ბევრად უფრო იდეალისტურ პოზიციებზე იდგა. ეს კი მაშინ ბევრ რამეს განსაზღვრავდა. დღეს ამბობენ, რომ სტუდენტობა აპოლიტიკური უნდა იყოს. სტუდენტობა მაშინ უპარტიო იყო. ჩვენ ვიყავით უპარტიო სტუდენტები და არ მიგვაჩნდა, რომ რომელიმე პოლიტიკურ ძალასთან უნდა ვყოფილიყავით მიბმულები. ჩვენ ვიყავით თვითმყოფადი ძალა და შეგვეძლო სერიოზული პროცესების წამოწყებაც და მართვაც. ჩვენ არავინ გვმართავდა. ახლა კი, სამწუხაროდ, უმაღლესი სასწავლებლები ყოველმხრივ ჩაკეტილია: ავტონომიურობა ნიშნავს თავისუფლებას და არა დიქტატს; არა ჩაკეტილობას. ახლა სტუდენტობა აღარ არის თვითმყოფადი ძალა და შესაბამისად, არც მისი მართვის მოთხოვნილება ვინმეს მხრიდან არ ჩნდება; ის მართული არის მხოლოდ თავად ადმინისტრაციის მიერ შექმნილი სტუდენტური თვითმმართველობებით, რომლებიც ძირითადად, სახელისუფლებო რესურსით იკვებებიან და შესაბამისად, მიბმულნი არიან ან ხელისუფლებასთან, ან - ადმინისტრაციასთან, რომელიც, თავის მხრივ, ხელისუფლებასთან არის მიბმული. ასე რომ, დამოუკიდებლი, თვითმყოფადი და თვითკმარი ძალა სტუდენტობა არ არის. თუკი არიან აქტიური ახალგაზრდები, ისინი, ძირითადად, ან პარტიულ ახალგაზრდულ ორგანიზაციებში, ან - აქტიურ არასამთავრობო ორგნიზაციებში არიან გაბნეულები. მასშტაბური სტუდენტური საპროტესტო მასის არარსებობა ჩვენს პოლიტიკურ პროცესს ძალიან აკლია.
- ე.ი. თქვენ ფიქრობთ, რომ სტუდენტები უნდა იყვნენ ჩართულები პოლიტიკურ პროცესში?
- უნდა იყვნენ - იმიტომ, რომ სტუდენტები არ იბრძვიან თანამდებობისთვის. მაგრამ არ შეიძლება ახალგაზრდას არ აწუხებდეს ის, რაც ხდება მის ქვეყანაში, მის გარემოში. ახალგაზრდული ასაკი პროტესტის ასაკია და, როდესაც ამ ასაკში ეს პროტესტი არაფერთან მიმართებით არ ვლინდება... თუ ამ ასაკს ინდიფერენტული განწყობით გაივლი, მერე, პრაგმატიზმის ასაკში, როგორც მოქალაქე, იქნები სრულიად ინდიფერენტული შენს ქვეყანაში არსებული ყველა პრობლემის მიმართ.
- ალბათ, არ უნდა გამოვრიცხოთ, რომ თუკი პროცესი გარკვეულ კრიტიკულ ზღვარს მიაღწევს, მასში პატრიარქი ისევ ჩაერთვება. ასეთ შემთხვევაში შეიძლება ოპოზიციამ ისევ უკან დაიხიოს?
- ძალიან გამიჭირდება რაიმეს წინასწარ თქმა. პროცესი უკვე ისეთ კონდიციამდეა მისული, რომ ალბათ ვერ მოხერხდება, ხელისუფლება არ წავიდეს არანაირ კომპრომისზე და ამაზე წავიდეს მხოლოდ ოპოზიცია. ჩვენს საზოგადოებას, სამწუხაროდ, პარტიარქის მოწოდება არ ესმის მაშინ, როდესაც მისი გაგება ძალიან საჭიროა, და როდესაც კრიზისი დგება, მაშინ გაფაციცებით მივუგდებთ ხოლმე მის სიტყვას ყურს. დიალოგზე ლაპარაკი, რა თქმა უნდა, იქნებოდა ყველაზე ნორმალური გამოსავალი, მაგრამ - ნორმალურ ვითარებაში. როდესაც არანორმალურ ვითარებაში, არანორმალური ფორმით ხდება დიალოგის შეთავაზება, ბუნებრივია, ის ვერანაირად ვერ იქნება შედეგის მომტანი. წელიწად-ნახევრის წინ ჩვენ დიალოგის შემდეგ შიმშილობა დაგვჭირდა - მიუხედავად იმისა, რომ მანამდე ყველაფერზე შეთანხმებული ვიყავით; ხელიც გვქონდა ყველა მხარეს მოწერილი საერთაშორისო ორგანიზაციების მეთვალყურეობის ქვეშ. ამაზე დიდი გარანტია თითქოს რა უნდა ყოფილიყო? მაგრამ ეს ყველაფერი დახიეს და კონსტიტუციაში ცვლილებები შეიტანეს სამ დღეში! და დღეს რა პირობები არსებობს იმაში დასარწმუნებლად, რომ ხელისუფლებას გონივრულ კომპრომისებზე წასვლა შეუძლია?!
- მაშინ პატრიარქმა მოგიწოდათ, შეგეწყვიტათ შიმშილობა, და თქვენ ბრძოლა შეწყვიტეთ. ხალხი ამის შემდეგ დაიშალა.
- არ მიმაჩნია, რომ ეს მაშინ ოპოზიციის შეცდომა იყო. თუ არ ვცდები, შიმშილობის მე-15 დღეს დაინიშნა არჩევნები. მოშიმშილეები უკვე საკაცეებით გაჰყავდათ, არჩევნების მანქანა კი ჩართული იყო. ჩვენ იურიდიული პროცედურების გასავლელადაც კი დრო აღარ გვრჩებოდა. შეთანხმება თავზე დაგვახიეს! და თქვენ გგონიათ, რომ პატრიარქი მანამდე არ იყო ჩართული ამ საკითხებში? პატრიარქი ყოველდღიურად აწარმოებდა მოლაპარაკებებს ხელისუფლებასთან და თხოვდა, - რაღაც კომპრომისზე წადით, რაღაც ნაბიჯი გადადგითო. მათ არ გადადგეს ეს ნაბიჯი. და ჩვენ რა უნდა გაგვეკეთებინა? შეიძლება, ეს იყო, უბრალოდ, განწირული სულისკვეთება და სხვა არაფერი, მაგრამ აბსოლუტურად განიარაღებულები ვიყავით - იმიტომ, რომ ხალხს ვეუბნებოდით, რომ დიალოგით რაღაც შედეგს მივიღებდით, დიალოგი კი მარცხით დამთავრდა. კონსტიტუცია შეცვალეს!
- თქვენი აზრით, არსებობს თუ არა იმის ალბათობა, რომ 9 აპრილს ქუჩაში გამოსული ხალხი მალევე დაიშალოს?
- ბევრჯერ ყოფილა, ხალხმრავალ მიტინგზე მის ორგანიზატორებს არ სცოდნიათ, რა ნაბიჯი გადაედგათ იმ კონკრეტულ შემთხვევაში. რა თქმა უნდა, არსებობს ასეთი ალბათობაც. და ასეთი ალბათობა, სამწუხაროდ, მერე აჩენს მოთხოვნილებას, რომ რაღაც ხელოვნურად მოიფიქრო - სიტუაციის გამწვავებისთვის. მერე უკვე შენ თვითონ ხდები შენი მოქმედების მძევალი. მერე, საღი განსჯისა და საღი მოქმედების ნაცვლად, იძულებითი ნაბიჯების გადადგმა გიწევს. ჩვენ აქტიური კონსულტაციები გვაქვს "ეროვნულ ფორუმთანაც". 9 აპრილამდე ბევრი დრო არ არის დარჩენლი. თუკი გეგმების შეჯერება და ურთიერთკოორდინირება მოხდება, ვფიქრობთ, რომ ზოგადად, პოლიტიკური პროცესი მოიგებს.
- მაგრამ თქვენი საუბრიდანაც ირკვევა, რომ ჯერჯერობით, ამ მოლაპარაკებებში დომინანტი არის 9 აპრილის საორგანიზაციო ჯგუფის აზრი.
- ჯერჯერობით, ჩვენ, ყველანი, 9 აპრილის მძევლები ვართ. ეს თარიღი ასეთი დამოკიდებულებით არ უნდა გამოცხადებულიყო. ეს, ალბათ, იყო შეცდომა. და კიდევ ის, რომ ნინო ბურჯანაძე არ უნდა ყოფილიყო წინა პლანის ფიგურა 9 აპრილის კონტექსტში. არ ვფიქრობ, რომ ვინმეს თავისი პოზიციის გამოხატვა უნდა აუკრძალო, მაგრამ არ მიმაჩნია, რომ ამ შემთხვევაში საპროტესტო მოძრაობის ავანგარდში თუნდაც ერთ-ერთ ფიგურად ბურჯანაძე უნდა ყოფილიყო.
- თქვენ ამბობთ, რომ ის წინ 9 აპრილის საორგანიზაციო ჯგუფმა წამოსწია?
- დიახ, და ხელისუფლებაც აქტიურად შეეცადა, რომ ნინო ბურჯანაძის პერსონა წამოეწია წინა პლანზე, რათა მერე უფრო ადვილად მოეხდინა ოპოზიციურ სპექტრზე დარტყმა მისი დისკრედიტაციისთვის. ბურჯანაძე უფრო მეტ პასუხისმგებლობას უნდა გრძნობდეს და ისევ ხელისუფლებაში მოსვლაზე პრეტენზია (ასეთი ღია) აღარ უნდა ჰქონდეს. რა თქმა უნდა, მას ოპოზიციურმა ძალებმაც მისცეს შესაძლებლობა, წინა პლანზე წარმოჩენილიყო.
"მაესტროს" ეთერის ყიდვაც მაინცდამაინც სასიამოვნო ფაქტი არ არის - იმიტომ, რომ როგორც ნოღაიდელისგან არ იქნებოდა კარგი პაკეტის შეძენა, ეს ასევე არ არის სასიამოვნო ბურჯანაძესთან მიმართებით. ბურჯანაძის ადგილას, ასეთი სკანდალების შემდეგ, ერთგვარ დისტანცირებას მოვახდენდი, რათა ხელისუფლებას არ ჰქონოდა ოპოზიციაზე ამდენი დარტყმის შესაძლებლობა - თუკი ის გულწრფელად გულშემატკივრობს ოპოზიციურ პროცესს. მაგრამ ვფიქრობ, ამ შემთხვევაში მას ძალიან კონკრეტული ამოცანა აქვს დასახული. ისე კი, სულაც არ მხიბლავს ხელისუფლებაში ყოფნა; ოპოზიციაში ყოფნა ძალიან საპატიოდ მიმაჩნია, მაგრამ კითხვა არსებობს ასეთი: რატომ ეკუთვნით ყოველთვის ხელისუფლებაში ყოფნა მაგალითად, ბურჯანაძეს, ბარამიძეს, მაჭავარიანს, გოგორიშვილს და ამ კატეგორიის ადამიანებს, და მე რატომ მეკუთვნის ყოველთვის ოპოზიციაში ყოფნა?!
- იმიტომ, რომ თქვენ არ აგირჩიათ ამომრჩეველმა.
- არა. იმიტომ, რომ მე რევოლუციებს არ ვაწყობ.