შალვა ფიჩხაძე: "არაფერიც არ ჩამოიშლება თავისით"

"რეზონანსი" - "მთელი კვირა"

24 აგვისტო, 2009

 

"ქუჩის მასობრივი აქციებით კი არ უნდა დაიწყო, არამედ უნდა დაასრულო. ესენი ამით იწყებენ"
"ცნობილი გამოთქმაა: ისტორია მეორდება, მაგრამ - ფარსის სახით. ფარსის სახით გამეორდა, აპრილიდან ივლისამდე რაც იყო. იგივეს ვერ გაიმეორებ - იმიტომ, რომ სხვა პირობებია საჭირო. მაგრამ რატომღაც, ოპოზიციის ზოგიერთი ლიდერის ინტელექტი ვერ გასცდა ამას.
...ვადამდელი არჩევნები არ ჩატარდება. ხელისუფლება ამაზე არ წა-ვა. ერთადერთი, ვინც შეიძლება ხელისუფლება აიძულოს, არის დასავლეთი. დასავლეთიდან კი ამის ვერავითარ ნიშანს ვერ ვხედავ".
"მთელ კვირას" პოლიტოლოგი შალვა ფიჩხაძე ესაუბრება.
- როგორ აფასებთ ოპოზიციის ერთი ნაწილის გადაწყვეტილებას, ხელისუფლებასთან მოლაპარაკებაზე წასულიყო? თქვენი აზრით, რა კონკრეტული შედეგები შეიძლება დადონ მათ ამ შეხვედრებიდან?
- მათ ამ გადაწყვეტილებას დადებითად ვაფასებ, მაგრამ ვფიქრობ, რომ ამავე დროს, ეს გადაწყვეტილება მათთვის სახიფათოც არის. ჯერ დადებით ასპექტებზე შევჩერდები:
ასეთი ნაბიჯებით რაღაცების მიღწევა მაინც შეიძლება - მაგალითად, ათი კაცის გათავისუფლება პატიმრობიდან. ეს, თავისთავად, ცხადია, არ არის ცუდი: სხვებმა ამასაც ვერ მიაღწიეს. აქვე აღვნიშნავ, რომ ასეთი ტიპის თანამშრომლობა ოპოზიციის ამ ნაწილისთვის არანაირ ვალდებულებას ხელისუფლების მიმართ არ წარმოშობს.
გარდა ამისა, ეს ნაბიჯი დადებითად აღიქმება დასავლეთის თვალში. და ეს მნიშვნელოვანია. ნუ დაგვავიწყდება, რომ სააკაშვილის ხელისუფლების ლეგიტიმაციის დიდი ნაწილი უცხოეთიდან მოდის და არა ქვეყნის შიგნიდან. შარშან, საპრეზიდენტო არჩევნების დროს, ჯერ ხმების დათვლა არ იყო დამთავრებული და ამერიკელებმა პრეზიდენტობა მიულოცეს. რა შედეგები მოიტანა მათმა ამ - გადამწყვეტმა პოზიციამ, სხვა საკითხია.
ვფიქრობ, რომ ბაიდენთან შეხვედრის შემდეგ "ალიანსს საქართველოსთვის" განუმტკიცდა აზრი იმასთან დაკავშირებით, რომ ისინი უნდა წასულიყვნენ ამ ტიპის თანამშრომლობაზე; რომ ეს სასარგებლო იქნებოდა.
ამ გადაწყვეტილების დადებითი მხარეა ისიც, რომ ამ გზით ისინი კონტაქტს ამყარებენ ხელისუფლებასთან. ყველამ იცის, რომ დაპირისპირებულ მხარეებს შორის კონფრონტაცია მით უფრო ძლიერია, რაც უფრო ნაკლებია კონტაქტი. კონტაქტის არსებობა გამორიცხავს რადიკალიზაციას. რადიკალიზაცია კი სიკეთის მომტანი რომ არ არის, ეს უკვე რამდენჯერმე გამოჩნდა: 90-იან წლებში, 2003 წელს...
რაც შეეხება გადაწყვეტილების უარყოფით მხარეს: ეს არის გარკვეული ტიპის ამომრჩევლის დაკარგვის საფრთხე - იმათი, ვინც მათ მიიჩნევს კოლაბორაციონისტებად, ანუ ხელისუფლებასთან მოთანამშრომლე ადამიანებად, შესაბამისად - მოღალატეებად. გამყიდვლებად. და კიდევ ერთი უარყოფითი ასპექტი: ზოგიერთ კოლეგა ოპოზიციონერში ამ გადაწყვეტილებამ შეიძლება გამოიწვიოს პროტესტი, ზოგში კი - შური.
- თქვენ ამბობთ, რომ ერთი მხრივ, ეს არჩევანი ოპოზიციის ამ ნაწილის მიმართ იწვევს პროტესტს და მეორე მხრივ - შურს? ეს ხომ ურთიერთგამომრიცხავი დამოკიდებულებებია? ამას რით ახსნით?
- ამით ალიანსი აჩვენებს, რომ მას შეუძლია გააკეთოს ის, რაც სხვა ოპოზიციონერებს არ შეუძლიათ. ვფიქრობ, რომ ოპოზიციის დანარჩენ ნაწილში არიან ძალები, რომლებიც წინააღმდეგი არ იქნებოდნენ ასეთი ტიპის თანამშრომლობაზე. გახსოვთ, სალომე ზურაბიშვილმა თქვა, მაგალითად, - მზად ვარ, წავიდეო. ზვიადმა თქვა, ძიძიგურმა, - მზად ვარ, წავიდეო...
- და, თუ ასეა, ახლა მათ ხელს რა უშლით??
- სხვა კოლეგა ოპოზიციონერების აზრი.
- გავლენის მქონე კოლეგა ოპოზიციონერების?
- რა თქმა უნდა.
- მაგალითად, ვისი?
- გაჩეჩილაძის, ბურჯანაძის... ლიდერები ვინც არიან, ჩამოთვალეთ თქვენ თვითონ... ბესელიასი... და ასევე, მათ ხელს უშლით საზოგადოებრივი აზრი - იმ ნაწილის, რომელიც რადიკალიზებას მოითხოვს.
- ეს დიდი ნაწილია, თქვენი აზრით, თუ მცირე?
- ეს ის ნაწილია, რომელიც ჩანს, მაგრამ რომელიც, ჩემი აზრით, უმრავლესობა არ არის. ეს ნაწილი უმრავლესობა რომ იყოს, მაშინ ალასანიას რეიტინგი არ იქნებოდა სხვა ოპოზიციონერებზე უფრო მაღალი (ეს გამოკითხვები კი სარწმუნოა). როგორც ჩანს, საზოგადოების უმეტესი ნაწილი მაინც ასეთი ტიპის მოქმედებებს მიესალმება და არა რადიკალიზაციას. თუმცა, რადიკალიზაცია არსენალიდან არ უნდა გამოირიცხოს. ის არ უნდა იყოს მოქმედების ერთადერთი საშუალება, მაგრამ პორტფელში, რა თქმა უნდა, უნდა არსებობდეს.
- ზემოთ აღნიშნეთ: ალიანსს, ბაიდენთან შეხვედრის შემდეგ, შესაძლოა, გაუძლიერდა აზრი იმასთან დაკავშირებით, რომ ხელისუფლებასთან მოლაპარაკებებზე წასულიყოო. თქვენი აზრით, არ არის შესაძლებელი, რომ ამ ნაბიჯის გამო მათ ხელისუფლების მიმართ პროტესტით განწყობილი საზოგადოება დაუპირისპირდეს?
- საერთოდ, ვფიქრობ, რომ არამხოლოდ ბაიდენთან შეხვედრამ, არამედ დასავლეთთან კონტაქტებმა ისინი მიიყვანა იმ აზრამდე, რომ დასავლეთში მიესალმებოდნენ ასეთი ტიპის ქმედებას. და იმდენად, რამდენადაც მათ გააჩნიათ პრეტენზია (და ჩემი აზრით, საფუძვლიანი პრეტენზია), რომ "ნაცმოძრაობისა" და სააკაშვილის პროდასავლურ ალტერნატივად ჩამოყალიბდნენ, გადაწყვიტეს ამაზე წასვლა. ჯერჯერობით, მათ აქვთ რესურსი, გახდნენ ხელისუფლების პროდასავლური ალტერნატივა. არ ვიცი, როგორ შეიცვლება ვითარება 2012 წლისთვის: იქნებ, იმ დროისთვის სხვა გაიჭრას წინ...
რაც შეეხება საზოგადოების დამოკიდებულებას: არსებობს გამოთქმა: მე დოლარი არ ვარ, რომ ყველას მოვწონდეო. ალიანსი დოლარი არ არის, რომ ყველას მოსწონდეს. მათ უნდა ჰყავდეთ თავიანთი ამომრჩეველი. ყველას ვერ მოაწონებენ თავს. როგორც ჩანს, მათ დათვალეს. და ჯერჯერობით, ვფიქრობ, სწორად დათვალეს: ამ გადაწყვეტილებით მეტს მიიღებენ, ვიდრე დაკარგავენ. გამოკითხვები ჯერჯერობით სწორედ ამას აჩვენებს. არ მქონია საფუძველი, ეჭვი შემეტანა იაგო კაჭკაჭიშვილის გამოკითხვების ობიექტურობაში. ისინი კი აჩვენებს, რომ ალასანიასა და ალიანსის რეიტინგი ლამის უტოლდება სააკაშვილისა და "ნაცმოძრაობის" რეიტინგს, და თითქმის ორჯერ სჭარბობს უახლოეს მდევარ ოპოზიციონერებს. ასე რომ, რა თქმა უნდა, რაღაც დაკარგეს, მაგრამ მონაპოვარი ჯერჯერობით მეტია.
აქვე ვიტყვი, რომ საერთოდ, ჩემი აზრით, იანვრამდე (სანამ ალიანსი ჩამოყალიბდებოდა) ოპოზიცია მუდმივად ცდილობდა, გაემეორებინა ფერადი რევოლუციის სცენარი. მათი ყველა მოქმედება აქეთკენ იყო მიმართული.
- ისინი ამბობდნენ: ჩვენ რევოლუცია არ გვინდაო.
- კარგით ახლა, ამბობდნენ... ცნობილი გამოთქმაა: ისტორია მეორდება, მაგრამ - ფარსის სახით. ფარსის სახით გამეორდა, აპრილიდან ივლისამდე რაც იყო. იგივეს ვერ გაიმეორებ - იმიტომ, რომ სხვა პირობებია საჭირო. მაგრამ რატომღაც, ოპოზიციის ზოგიერთი ლიდერის ინტელექტი ვერ გასცდა ამას.
- ვისი?
- ზოგიერთის. ვისაც უნდა იგივეს გამეორება: ისევ ქუჩის მასობრივი აქციები, გადაკეტვა, "მიშა, წადი!", ასი ათასობით ადამიანის მოკრება და ა.შ. ეს მეთოდები არსენალში უნდა გქონდეს, მაგრამ ეს უნდა იყოს რაღაც დიდი უსამართლობის დამაგვირგვინებელი, მაგალითად - გაყალბებული არჩევნების. ამით კი არ უნდა დაიწყო; ამით უნდა დაასრულო. ესენი კი ამით იწყებენ. ეს რაღაც დიდი კონკრეტული უსამართლობის წინააღმდეგ უნდა მოხდეს. ამასთან, უნდა არსებობდეს პროდასავლური ალტერნატივა - როდესაც ითქმება: "ამის ატანა აღარ შეიძლება, და აგერ არის შემცვლელი".
- დასავლეთის გარეშე აქ ამ ტიპის ცვლილებები გამორიცხულია?
- გამორიცხული არაფერია, მაგრამ ამის ალბათობა გაცილებით ნაკლებია, და თუ მოხდება კიდეც, შედეგი შეიძლება სავალალო იყოს. ჩვენ არავისზე ვართ ისე დამოკიდებული, როგორც დასავლეთზე.
- ალიანსის სუბიექტები ამბობენ, რომ ისინი მზად არიან ნებისმიერი არჩევნებისთვის, თუკი შეიცვლება საარჩევნო გარემო. თქვენი აზრით, დაუშვებს ხელისუფლება საარჩევნო გარემოს შეცვლას?
- დასავლეთის ზეწოლის გარეშე საარჩევნო გარემო, ჩემი აზრით, არ შეიცვლება.
- ე.ი. ალიანსის სუბიექტებს აქვთ დასავლეთის ზურგი.
- დასავლეთის ზურგი რომ ჰქონდეთ, აღარ დაამატებდნენ: საარჩევნო გარემო თუ შეიცვლებაო. ამას კი ხელისუფლებას დასავლეთი თუ შეაცვლევინებს. ალიანსი ვერ შეაცვლევინებს, და ვერც ერთი ოპოზიციური ძალა. ოპოზიციურმა ძალებმა რომ შეაცვლევინონ, ეს ნიშნავს, რომ ხელისუფლებამ, პრაქტიკულად, ნებით უნდა დათმოს ძალაუფლება. ხელისუფლების თანაზომადი ძალა კი არც ერთ ოპოზიციურ ძალას არ აქვს - იმიტომ, რომ ხელისუფლება შეეზარდა სახელმწიფოს. იგივე სურათია, რაც კომუნისტების დროს იყო: პარტია და სახელმწიფო ნიშნავდა ერთსა და იგივეს. როდესაც ამბობენ, ოპოზიცია სუსტიაო, ვისთან შედარებითაა სუსტი, ისიც დააზუსტონ: "ნაცმოძრაობასთან" შედარებით? თუ - სახელმწიფოსთან შედარებით? "ნაცმოძრაობასთან" შედარებით შეიძლება, არ არის სუსტი: ჯერ ცალ-ცალკე არ დაჭიდებიან ერთმანეთს. სახელმწიფოსთან შედარებით კი სუსტი იქნება, რასაკვირველია.
- მაგრამ ოპოზიციის ლიდერები აცხადებენ, რომ ეს ხელისუფლება მხოლოდ პიარსა და რეპრესიულ მანქანას ეყრდნობა, და რომ სწორედ ამიტომ ის, ადრე თუ გვიან, აუცილებლად ჩამოიშლება.
- რაღა "მხოლოდ"? კომუნისტებს ეგ ჰქონდათ! არაფერიც არ ჩამოიშლება თავისით. ძალიან კარგად იარსებებს კიდევ მრავალ წელს. ადამიანის ბუნების წინააღმდეგ მიმართულ რეჟიმებსაც შეუძლიათ, ძალიან დიდხანს იარსებონ. კომუნისტებს სხვა არაფერი ჰქონდათ. კი, უჭირდა საბჭოთა კავშირს: ტალონებიც იყო; მახსოვს, როგორ დავრბოდი კარაქისა და კვერცხის საყიდლად ტალონებით ხელში, და გაყინული დამპალი ხორცის საყიდლად, მაგრამ არსებობდა ის ქვეყანა. რომ არა დასავლეთის ზეწოლით შიგნიდან ნგრევა, ავად თუ კარგად, კიდევ დიდხანს იარსებებდა. აქაც იგივეზე დგას სახელმწიფო: რეპრესიული აპარატი, და ტვინების გამოლაყება.
- ზემოთ აღნიშნეთ, რომ ოპოზიციას პორტფელში უნდა ჰქონდეს რადიკალიზაცია, როგორც ერთ-ერთი ტაქტიკური მეთოდი. ალასანიამ უკვე რამდენჯერმე შენიშნა, რომ სექტემბერში (თუ - ზოგადად) მისი პარტია აქციებში მონაწილეობას არ მიიღებს. როგორ აფასებთ მის ამ გადაწყვეტილებას?
- როგორც ჩანს, ის მიიჩნევს, რომ სექტემბერი არ არის ის დრო, როდესაც ქუჩის აქციები უნდა გაიმართოს. ქუჩის აქციები უნდა მომწიფდეს. ეს უნდა იყოს რაღაც ეტაპის დამაგვირგვინებელი სვლა. და სექტემბერში პირდაპირ ხალხს თუ გამოიყვან ქუჩაში, რას შეცვლი ამით? რა განსხვავებაა სექტემბერში გამოყვანილ ხალხსა და აპრილში გამოყვანილ ხალხს შორის? როგორც ჩანს, ამას გულისხმობდა. მეც არ მესმის, რატომ უნდა გამოიყვანო ხალხი სექტემბერში - თუ ვინმე ფიქრობს ამას.
- ერთი მხრივ, ოპოზიციის წარმომადგენლებთან ერთად ტარდება უშიშროების საბჭოს სხდომა, მერაბიშვილი ხვდება ოპოზიციის ლიდერებს, ამის შემდეგ ათავისუფლებს ოპოზიციის რამდენიმე დაპატიმრებულ აქტივისტს და პირობას დებს, რომ ზოგიერთის საქმეები გადაიხედება. მეორე მხრივ კი, საზოგადოებრვი მაუწყებლის გენდირექტორისა და ომბუდსმენის თანამდებობეზე ისევ "ნაცმოძრაობის" კადრები მოდიან. რაზე მიანიშნებს ეს ყველაფერი?
- იმაზე, რომ ხელისუფლება კურსის შეცვლას არ აპირებს. დაპატიმრებულთა გამოშვება კი, როგორც ჩანს, დასავლეთის სიგნალმა განაპირობა: "ოპოზიციასთან უნდა ითანამშრომლოთ". და ისინიც "თანამშრომლობენ": ფარადან ერთი-ორი ცხვარი გადაუგდეს.
- ასეთ პირობებში, არ შეიძლება ისე გამოვიდეს, რომ მოლაპარაკებაზე წასული ოპოზიციონერები, ერთგვარად, ფარსის მონაწილეებიც აღმოჩნდნენ?
- რატომ?
- საბოლოო შედეგის თვალსაზრისით.
- არა. მეც სწორედ შედეგის თვალსაზრისით მოგახსენებთ: ამ ნაბიჯით ოპოზიციის ამ ნაწილს ხელისუფლების მიმართ არანაირი ვალდებულება არ გასჩენია. სამაგიეროდ, გამოაშვებინა რამდენიმე ადამიანი. რით არის ეს "მიშა, წადი!" ქუჩაში ყვირილზე უარესი? ის გზა რით ჯობს ამ გზას? დაპირისპირებულ მხარეებს შორის მოლაპარაკებებს თავისი წესები, თავისი ლოგიკა აქვს. ალიანსი ახლა მოქმედებს ტაქტიკით: მოიპოვოს წინსვლა პატარ-პატარა ნაბიჯებით.
- მაგრამ, როგორც ჩანს, სწორედ აქ ავლებს ზღვარს ხელისუფლება: რამდენიმე დაპატიმრებული გაათავისუფლა. ამის იქით კი ნაბიჯს არ დგამს.
- დიახ, ამის იქით შეიძლება არც წავიდეს. ალიანსში გულუბრყვილო ადამიანები ხომ არ არიან. ცხადია, ესმით, რომ ზედმეტია საუბარი ხელისუფლების მხრიდან რეჟიმის ცვლილებისთვის დათმობების მიღწევაზე.
და საერთოდ, უნდა დასავლეთს სააკაშვილის შეცვლა? იქნებ, აწყობს ეს "ნაცმოძრაობა" შემდეგი ორმოცდაათი წლის განმავლობაშიც?
- და რატომ უნდა აძლევდეს ეს ხელს, თქვენი აზრით?
- რატომ არ უნდა აწყობდეს? სტაბილურობას ინარჩუნებენ. რაოდენ საოცარიც უნდა იყოს, სააკაშვილმა შეიქმნა რუსეთთან მებრძოლი რაინდის იმიჯი, და დასავლეთში, განსაკუთრებით - ამერიკაში არიან ძალები, რომელთათვისაც უფრო მნიშვნელოვანია, საქართველო პრორურუსული არ გახდეს, ვიდრე ის, რომ აქ უმართავი ლიდერი იყოს.
ახლა ისინი აქ სააკაშვილის შემცვლელს ვერ ხედავენ. დასავლეთისთვის (როცა დასავლეთზე ვსაუბრობ, ვგულისხმობ ამერიკას, რადგან მას გადამწყვეტი როლი აქვს) მთავარი მიზანი, უპირველესად, არის სტაბილურობა.
- ისეთივე დამოკიდებულება შენარჩუნდა, როგორიც ჯორჯ ბუშის ადმინისტრაციის დროს იყო? სხვაობას შტატების პოლიტიკაში ამ თვალსაზრისით ჯერ ვერ ხედავთ?
- ჯერჯერობით, ეს არ ჩანს. პრაგმატული ინტერესები მაინც სძლევს სხვა ტიპის ინტერესებს. მაგრამ ამერიკელები მზად არიან, დაუპირისპირდნენ აქ იმას, რაც სტაბილურობას დაემუქრება.
- მაგალითად, რას?
- მაგალითად, თუ დემოკრატიის ნაკლებობა დაემუქრება სტაბილურობას: თუ აღმოჩნდება, რომ ქართველი ხალხი ვერ ეგუება ასეთი ტიპის სტაბილურობას.
- და ეს, ასე ვთქვათ, დისბალანსი რა ნიშნულს უნდა მიუახლოვდეს?
- 7 ნოემბრის. რაოდენ სამწუხაროც უნდა იყოს ამის თქმა, სწორედ ეს ლოგიკა გიბიძგებს, იფიქრო: დესტაბილიზაციას თუ არ მოაწყობ,  დასავლეთის ყურადღებას ვერ მიიპყრობ. მაგრამ არ არის აუცილებელი, დესტაბილიზაცია შენ თვითონ მოაწყო. შეიძლება ეს თავად ხელისუფლების შეცდომებმა გამოიწვიოს: მაგალითად, აგვისტოს მოვლენებმა. კიდევ რას მოიმოქმედებენ, არ იცი. თუ ქართველი ხალხი აჩვენებს, რომ ის არ შეურიგდება ასეთი ტიპის სტაბილურობას, მაშინ მოხდება ის, რაც მოხდა შევარდნაძის დროს: ამერიკიდან იქნება სიგნალი: "საკმარისია". ეს შეიძლება იყოს ერთი მითითება ამერიკიდან: "ჩაატარეთ ნორმალური, სამართლიანი და თავისუფალი არჩევნები". ბეიკერი რომ ჩამოვიდა, შევარდნაძეს სხვა არაფერი უთქვამს. შენზე უკეთ ვინ იცის, რა რეიტინგი გაქვს და რისი ძალა გაქვს. ახლა რომ უთხრან სააკაშვილს, ჩაატარე სამართლიანი და თავისუფალი არჩევნებიო, და გამოაგზავნონ ძლიერი ჯგუფი, რომელიც ამ პროცესს სრულად გააკონტროლებს, დიდი ალბათობით, მას წაგებული აქვს არჩევნები. მაგრამ ასეთი სიგნალი არ მოდის.
- და როდის შეიძლება ჩატარდეს, თქენი ვარაუდით, არჩევნები ასეთი მოთხოვნით?
- ვადებში.
- ანუ, ორი ათას...
- 12 - პარლამენტი და 13 - პრეზიდენტი.
- მანამდე გამორიცხავთ, ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების იდეა რომ შემოაგდოს ვინმემ? თუნდაც დასავლეთმა?
- ძალიან ვეჭვობ, დასავლეთმა შემოაგდოს ეს იდეა - თუკი რაღაც სერიოზული კატაკლიზმი არ მოხდა; თუ ხელისუფლებამ რაღაც საშინელება არ ჩაიდინა. ჩემი აზრით, ოპოზიციური ძალები უნდა მოემზადონ კონსტიტუციით განსაზღვრული ვადით არჩევნებისთვის; ამასთანავე, როგორმე იმუშაონ დასავლეთში - იმისათვის, რათა ჩვენთან საარჩევნო გარემო შეიცვალოს.
- ზემოთ შენიშნეთ, რომ მხოლოდ დასავლეთის ზეწოლით იქნება შესაძლებელი ჩვენს ქვეყანაში საარჩევნო გარემოს შეცვლა. მაგრამ თქვენ ამბობთ, რომ ასეთი სიგნალი დასავლეთიდან ჯერ არ გაკეთებულა, და რომ ვადამდელი არჩევნების თემა პრაქტიკულად ვერ იქნება სერიოზული განხილვის საგანი. თუ ასეა, რატომ საუბრობს ალიანსი მუდმივად არჩევნებთან დაკავშირებით მზადყოფნაზე?
- შეიძლება ეს იყოს ერთ-ერთი ისეთი მოთხოვნათაგანი, როცა წინასწარ იცი, რომ ვერ შესრულდება, მაგრამ მუდმივად უჩიჩხინებ: "ჩაატარე, ჩაატარე... აი, არ ატარებს" და ა.შ. მაგრამ უნდა ვიცოდეთ, რომ ეს ასე, ალბათ, არ მოხდება. ვადამდელი, ალბათ, არ ჩატარდება. ჯობს, რესურსებისა და ძალების კონცენტრირება მოხდეს იმაზე, რომ ემზადო წარმატებისთვის კონსტიტუციით განსაზღვრული ვადის პერიოდში. ჩემი აზრით, ალიანსში რეალისტები არიან და იციან, რომ ვადამდელი არჩევნები არ ჩატარდება.
- და, უბრალოდ, ხელისუფლების ლუსტრაციისთვის სჭირდებათ ეს "შეჩიჩხინება"?
- რა თქმა უნდა. აბა, სხვა რისთვის? ვადამდელი არჩევნები არ ჩატარდება. ხელისუფლება ამაზე არ წა-ვა. ერთადერთი, ვინც შეიძლება ხელისუფლება აიძულოს, არის დასავლეთი. დასავლეთიდან კი ამის ვერავითარ ნიშანს ვერ ვხედავ.